بعد از پیشرفت خیره کننده هوش مصنوعی و همچنین فناوریهای حوزه رباتیک، ممکن است این سوال مطرح شود که آیا رباتها جهان را تصرف میکنند؟ شاید دیدن فیلمهایی همچون The Terminator جیمز کامرون و یا The Matrix که در آنها رباتها تلاش میکنند جهان را تصرف و انسانها را برده خود کنند، ذهن شما را نسبت به این سوال و تاثیر رباتها بر زندگی آینده حساستر کند.
در دنیای امروز، رباتها و هوش مصنوعی به سرعت در حال تغییر و تحول هستند و تأثیرات عمیقی بر زندگی روزمره ما میگذارند. از دستیارهای هوشمند خانگی تا رباتهای صنعتی و از خودروهای خودران تا رباتهای پزشکی، این فناوریهای پیشرفته در حال بازآفرینی دنیای ما هستند. در این مقاله، به بررسی نوآوریهای شگفتانگیز در دنیای رباتها، همزیستی و تعامل هوش مصنوعی و رباتها، و سناریوهای مختلفی که این فناوریها میتوانند برای آینده بشریت به ارمغان آورند، میپردازیم. با ما همراه باشید تا دریابیم که چگونه این ترکیب پویا، در نهایت دنیای ما را بازآفرینی خواهد کرد و چه تغییراتی در انتظار ماست. آیا جهان به صورتی که فیلمهای علمی تخیلی نشان میدهند تصرف خواهد شد؟
آنچه در این مطلب میخوانید
- شروع داستان رباتها و سفری از تخیل تا واقعیت
- چگونه رباتها زندگی روزمره ما را تغییر میدهند؟ (نوآوریهایی شگفتانگیز در دنیا رباتها)
- همزیستی هوش مصنوعی و رباتها، ترکیبی که دنیا را تغییر میدهد
- آیندهی ربات ها با هوش مصنوعی، سناریوهایی برای یک دنیا جدید
- در نهایت رباتها دنیای ما را چگونه بازآفرینی میکنند؟
شروع داستان رباتها و سفری از تخیل تا واقعیت
اولین اشاره به رباتها را میتوان در آثار ادبی و حتی افسانهها و اساطیر پیدا کرد. بعد از پیشرفت علم به مرور شاهد ظهور رباتهای مختلف بودیم. حالا رباتها پیشرفت کردند و حتی شاهد رباتهای انسان نمایی هستیم که به وسیلهی هوش مصنوعی تواناییهای خیره کنندهای دارند.
ریشههای واژه “ربات”:
(Robot) اولین بار در سال ۱۹۲۰ توسط نویسنده و نمایشنامهنویس چک، کارل چاپک (Karel Čapek)، در نمایشنامهای با عنوان “Rossum’s Universal Robots” استفاده شد. در این نمایشنامه، رباتها موجوداتی مصنوعی هستند که برای انجام کارهای انسانی ساخته شدهاند. واژه “ربات” از کلمه چکی “robota” به معنی “کار اجباری” یا “کارگر” گرفته شده است، و مفهوم آن به موجوداتی اشاره دارد که بدون اراده و اختیار برای انجام کارها ساخته میشوند.
نخستین ایدههای رباتیک، چیزی که در افسانهها یافت میشود
پیش از استفاده از کلمه “ربات”، ایدههایی از موجودات مصنوعی و مکانیکی در داستانها و افسانههای مختلف وجود داشت. به عنوان مثال، در اساطیر یونان باستان، از موجودات مصنوعی مانند “تالوس” (Talos)، غول برنزی که وظیفه حفاظت از جزیره کرت (بزرگترین جزیره یونان و پنجمین جزیره بزرگ دریای مدیترانه) را بر عهده داشت، یاد شده است.
افسانه گولم: در فرهنگ یهودی نیز داستان “گولم” (Golem) وجود دارد؛ موجودی که توسط خاخامی به نام “ربی لوو” از خاک ساخته شده بود و میتوانست تحت فرمان او وظایفی را انجام دهد.
اولین رباتهای واقعی کی پا به عرصه جهان گذاشتند؟
در اوایل قرن بیستم، رباتهای واقعی به شکل الکترومکانیکی به وجود آمدند. در سال ۱۹۴۸، دانشمند بریتانیایی ویلیام گری والتر (William Grey Walter) رباتهای “Elmer” و “Elsie” را توسعه داد. این رباتهای ساده میتوانستند به محرکهای نور و لمس واکنش نشان دهند و به نوعی از رفتارهای هوشمندانه تقلید کنند.
در سال ۱۹۶۱، اولین ربات صنعتی به نام Unimate توسط جورج دوول (George Devol) و جوزف انگلبرگر (Joseph Engelberger) در شرکت General Motors به کار گرفته شد. این ربات قادر به جابجایی و جوشکاری قطعات سنگین بود و اولین استفاده عملی از رباتها در صنایع تولیدی را نشان داد.
رباتها حالا کجای داستان فناوری قرار دارند؟
بعد از گذشت سالها و پیشرفت تکنولوژی حالا شاهد رشد روز افزون رباتها و توانمندیهای آنان هستیم. رباتهای امروزی بازوی محرک بسیاری از صنایع هستند. کارها و مشاغلی که ممکن است برای نیروی انسانی بسیار سخت و طاقت فرسا باشد برای رباتها به آسانی قابل انجام است. برای مثال بازوهای مکانیکی را در کارخانهها میبینید که به راحتی قطعات سنگین را جابهجا میکنند. یا حتی کار در محیط های آلوده که انسان به علت مواد شیمیایی یا حتی پرتوهای سرطان زا قادر به حضور در آنها نیست توسط رباتها ممکن میشود.
وقتی انسان دوستداشت بیشتر از همیشه به رازهای جهان هستی پی ببرد، این رباتها بودند که در قالب مریخ نورد و ماه نورد پا به جهانهایی گذاشتند که حضور انسان و حتی برای ثانیهای نیز در آنجام ممکن نبود.
رباتها همچنین در فعالیتهای کشاورزی نیز حضور پررنگی دارند به طوری که بسیاری از فعالیتها توسط آنها در این صنعت مهم و حیاتی مدیریت میشود. فعالیتهای مثل سمپاشی، کنترل و نظارت بر محصولات به وسیلهی رباتهای پرنده، تراکتورهای خودران، رباتها و سیستمهای نظارت برای آبیاری و … حضور پررنگی در تهیه غذا برای انسان و زندگی روی این سیاره خاکی دارند.
صنعت و کشاورزی پایان راه نیست و حتی در پزشکی هم حضور بسیار پررنگی دارند. رباتهای جراح حالا به پزشکان کمک میکنند تا بتوانند بسیاری از جراحیهای پیچیده و طاقت فرسا را به راحتی انجام دهند و درصد خطای آنها به شدت کاهش پیدا کند. اندامهای رباتیک هر روز حضور پررنگتری در زندگی افراد معلول و افرادی که دچار نقص عضو هستند پیدا میکند. رباتها حالا به علت عملکرد و دقت بسیار بالا و بسیاری دیگر از فاکتورها در دسته بندیهای متعددی توسط مهندسان طراحی و در بخش های مختلفی از زندگی ما نقش مستقیم و غیر مستقیم دارند.
چگونه رباتها زندگی روزمره ما را تغییر میدهند؟ (نوآوریهایی شگفتانگیز در دنیا رباتها)
ویژگی و همچنین تفاوتهای انسان و رباتها موجب شده این ماشینهای کارآمد، حضور پررنگی در زندگی ما داشته باشند. ماشینها و رباتها حالا به سرعت در حال جایگزین شدن با انسانها هستند. اگر چند سال پیش به نانوایی محلهتان میرفتید، حداقل چند نفر در نانوایی مشغول کار بودند. حالا همهی افراد با ماشین جایگزین شدهاند و در آیندهای نه چندان دور حتی نیاز به حضور یک نفر نیز در بسیاری از مشاغل و حتی کسب و کارهای سنتی هم نخواهد بود.
رباتها بسیاری از مشاغل بعضاً حرفهای را نیز تحت تاثیر قرار میدهند. چندی پیش رباتی توانست تعویض روکش دندان را در کمتر از ۱۵ دقیقه انجام دهد. این فعالیت ممکن است توسط دندانپزشک زمان بسیار بیشتری را بگیرد. این ربات با اسکنر حجمی خود و با استفاده از پرتوهای نوری یک اسکن حجمی 3D از دهان بیمار انجام میدهد و بعد به سرعت کار خود را آغاز میکند.
چتباتهای هوش مصنوعی نمونهای دیگر از رباتهای هوشمند
رباتها در دنیای امروز صرفا به ابزارهای مکانیکی خلاصه نمیشوند. امروزه چتباتهای هوش مصنوعی نظیر Chat GPT شرکت OpenAI، گروک ایلان ماسک، Llama متا و جمنای گوگل، جهان را به مرحله جدیدی وارد کردهاند. این چتباتهای هوش مصنوعی قابلیتهای خیرهکنندهای دارند. آموزشهای گسترده و متنوع این مدلهای بزرگ زبانی آنها را قادر میسازد تا عملکرد شگفت انگیزی در زمینه علوم و دانشهای مختلف داشته باشند.
حالا با چتباتهای هوش مصنوعی شما به سادگی میتوانید علوم و دانشهای جدید را یاد بگیرید. مثلا دوست دارید یک زبان برنامه نویسی جدید بیاموزید. برای شروع آموزش به راحتی به هوش مصنوعی یک زمینه از دانش قبلی خود بدهید، مثلاً بگویید من در زمینه برنامه نویسی هیچ مهارتی ندارم و میخواهم از صفر شروع کنم. چتباتهای هوش مصنوعی به راحتی شروع به آموزشهای ساده به شما میکنند. در ادامه شما می توانید همچنین از این چتباتها نظیر Chat GPT بخواهید که در میانه مسیر از شما امتحان بگیرند و شما با پاس شدن امتحان به مراحل بعدی آموزش بروید. کارهایی نظیر این اتفاق ممکن است بسیاری از راههای یادگیری نظیر مطالعه کتاب، کلاس حضوری، استفاده از دورههای آموزش ویدیویی و … را دچار تغییر کند و زندگی ما از روشهای مرسوم روزمره در یادگیری فاصله بگیرد.
تاکسیهای خودران و رباتهای مبتنی بر هوش مصنوعی
اگر در شهرهای بزرگ و یا کشورهای مدرن زندگی میکنید، سرویسهای آنلاین متعددی نظیر تاکسیهای خودران را در خیابانها مشاهده کنید. حالا دیگر به جای اینکه افراد این خودروها را کنترل کنند، خودشان به صورت اتوماتیک به وسیلهی دوربینها، موقعیت یاب و سیستم مبتنی بر یادگیری ماشین خود به راحتی مسافر را در محل اعلام شده سوار میکنند و صاحب تاکسی خودران هیچ نقش مستقیمی در این فرآیند ندارند. این هم تاثیر دیگری از رباتها و سیستمهای هوشمند در زندگی ماست.
چند سطر قبل در مورد تغییر یادگیری با چتباتهای هوش مصنوعی گفتیم، ولی این همه ماجرای یادگیری نیست. شرکت گوگل از ربات پینگ پنگ باز خود رونمایی کرد. این ربات قادر است تقریباً همهی افرادی را که سطح بازی متوسطی دارند شکست دهد. اگر افرادی که رقیب ربات میشوند حتی مدل بازی متفاوتی با سایرین داشته باشند، دوباره شکست خواهند خورد. این ربات به وسیلهی بازوی مکانیکی و حرکتی ریلی خود، به سمت موقعیت توپ میرود تا جلوی آن را بگیرد. الگوریتمهای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی به این ربات کمک میکند بتواند افراد با الگوهای مختلف بازی را نیز شکست دهد.
همزیستی هوش مصنوعی و رباتها، ترکیبی که دنیا را تغییر میدهد
هوش مصنوعی و الگوریتمهای مربوط به یادگیری ماشینی موجب شد رباتها و به طور کلی جهان رباتیک دچار تحول عظیمی شود. دنیای هوش مصنوعی با معرفی چتبات GPT دچار یک تحول عظیم و اساسی شد. سالها قبل شما وقتی از مترجم گوگل استفاده میکردید یا اینکه از دستیارهای صوتی نظیر گوگل استیتنت کمک میگرفتید، صدای رباتی از آنها میشندید. صداهایی مشابه اینها در رباتهای انسان نما تعبه شده بود که هیچگاه حس واقعی بودن به انسان نمیداد.
با پیشرفت هوش مصنوعی شاهد هستیم در حال حاضر رباتها صدایی طبیعیتر از صدای انسانها دارند. زمانی که با این رباتها تعامل میکنید یک حس کاملا طبیعی خواهید داشت گویی با یک انسان صحبت میکنید. شرکت OpenAI در بهار سال ۲۰۲۴ مدل زبانی خود را با نام GPT 4-o معرفی که دستیار صوتی آن انسان را حیرت زده میکرد. این دستیار صوتی نه تنها صدایی نرم و بسیار روان داشت بلکه قادر بود احساسات انسانی نظیر خشم، خوشحالی، عجله و حتی ترس را به صورت کاملاً طبیعی در صدای خود نشان دهد. اینها پایان ماجرا نیست. مثلاً شما از آن میخواستید با سرعت بالا برای شما از ۱ تا ۱۰ بشمارد. وقتی این کار را انجام میداد شما نفس تازه کردنش را بین شمردن میشنیدید.
ترکیب رباتهای انسان نما و هوش مصنوعی
رباتهای انسان نما عموماً میتواند بهترین نمایش از ترکیب هوش مصنوعی و رباتها را به نمایش بگذارند. این رباتها عموماً ظاهری مشابه افراد عادی دارند. بعضاً میتوانند با پاهایشان راه بروند، با دستهایشان اجسام را جابهجا و حتی حالات چهره یک فرد واقعی را در خوشحالی و ناراحتی نشان دهند. رباتهای انسان نما میتوانند با متصل شدن به یک مدل زبانی بزرگ (LLM) پاسخگوی طیف وسیعی از سوالات عمومی و تخصصی باشند. انساننماها همچنین قادرند تصمیمگیری های درست و دقیقی در شرایط های مختلف انجام دهند.
شرکتهای بزرگی مثل انویدیا، آمازون، مایکروسافت و OpenAI سرمایه گذاریهای متعددی در زمینه رباتهای انسان نما انجام دادهاند. یکی از شرکتهایی که این غولهای فناوری روی آن سرمایه گذاری کردهاند، شرکت figure AI است. گزارشات بلومبرگ نشان میدهد ارزش شرکت فیگور ایآی حالا از مرز ۲ میلیارد دلار هم عبور کرده است. این گزارشات نشان میدهد رباتهای انساننمای مجهز به هوش مصنوعی سهم زیادی در آیندهی کرهی زمین و همچنین حضور پررنگی در تصرف جهان در آیندهی نزدیک خواهند داشت.
ابدیکردن انسانها با AI و رباتهای انساننما
رباتهای انسان نما به کمک AI احتمالا در آیندهای نه چندان دور انسانها را برای همیشه ابدی کنند. شرکتی به اسم eternos موفق شده خدماتی را به انسانهایی که بیماری لاعلاج دارند یا اینکه به علت کهنسالی ممکن است بزودی از دنیا بروند ارائه دهد. این شرکت به وسیلهی هوش مصنوعی افراد را به طور کامل شبیه سازی میکند. شبیه سازی به این صورت است که صدای افراد را با گفتن تعداد مشخصی از کلمات بازسازی میکند.
با استفاده از AI همچنین قادر است مدل شخصیتی افراد را تشخیص دهد و حتی از ادبیات هر فردی برای مکالمه با بازماندگان استفاده کند. افرادی که از این خدمات استفاده میکنند قادر خواهند بود به این مجموعه داستان هایی از زندگی خود را بدهند تا بعداً این داستانها برای خانواده و بستگان افراد بازگو شوند.
ایده استیو جابز برای جاودانه کردن طرز فکر و نگرش افراد
ایدهی eternos کاملاً جدید نیست و سالها پیش زمانی که استیو جابز فقید در دوران جوانی خود بود، در یک مصاحبه گفت امیدوارم در آینده کامپیوترهایی داشته باشیم که بتوانند تفکرات و جهان بینی ارسطوهای آینده را در آنها ذخیره کنیم. موسس اپل علاقه مند بود با این کار نه تنها بتوان با ارسطو ارتباط برقرار کرد بلکه بتوان از او سوال پرسید و ارتباطی دو طرفه داشت. ممکن است در آینده شاهد پیاده سازی این شبیه سازی انسانی از افراد با AI روی یک ربات انساننما مشابه چهره افراد باشیم و از هر انسانی یک مدل رباتی داشته باشیم که دستاورد ترکیبی هوش مصنوعی و رباتیک باشد.
رباتهای انساننمای مبتنی بر AI همچنین قادر هستند در بخشهای مختلفی از زندگی به کار گرفته شوند. این رباتها میتوانند در خانه سالمندان برای مراقبتهای بهداشتی و حتی روانی از سالمندان استفاده شوند. این رباتها میتوانند در صورت ظهور هوش مصنوعی جامع (AGI) تاثیرات شگرفی در زندگی انسانها و سطح رفاه آنها ایجاد کنند. منظور از هوش مصنوعی جامع (AGI) این است که بتواند صرفاً به اطلاعات متکی نباشد و همانند انسان به خوبی مسائل عاطفی را درک کند و در موقعیتهای مختلف حتی تصمیمات خلاقانه و انسانی درستی اتخاذ کند.
استفاده از رباتیک و هوش مصنوعی در زمینههای نظامی
کمی بالاتر به این موضوع پرداختیم که به علت ترکیب مدلهای زبانی بزرگ هوش مصنوعی با رباتها، این ابزارهای الکترومکانیکی قادر خواهند بود تصمیمات موثری بگیرند. به همین علت به صورت خودمختار و بدون نیاز به هدایت اپراتور انسانی میتوانند عمل کنند. اینطور ویژگی کشورهای جهان را به سمت و سویی میبرد که از این پیشرفتها در جهات اهداف نظامی استفاده کنند.
در حال حاضر ارتشهای بزرگ جهان به سمت استفاده از جنگافزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی نظیر: تانکهای رباتی هوشمند، پهبادهای نظامی هوشمند و حتی درآیندهای قابل تصور رباتهایی که همانند سربازان مسلح به میدان جنگ میروند.
برای مثال تانکهای رباتیک هوشمند قادر هستند به سادگی توسط هواپیماهای ترابری با چتر نجات به منطقه عملیاتی فرستاده شوند. پس از آن این تانک ها به وسیلهای اسکنرهای متفاوت که میتوانند از دوربینهای معمولی تا دوربینهای مادون قرمز و گیرندههای پرتویی مختلف استفاده کنند. این تانکها به وسیله تجهیزات سختافزاری خود در همان محل با استفاده از AI پردازشهای لازم را انجام و مسیریابی و انهدام اهداف را به سادگی انجام خواهنند داد.
آیندهی ربات ها با هوش مصنوعی، سناریوهایی برای یک دنیا جدید
در مورد اینکه آینده دور رباتها چگونه خواهد بود ممکن است کمی سخت و پیچیده باشد. شاید بهتر است به طرز فکر فیلمهای علمی تخیلی که در ابتدای مطلب به آنها اشاره کردیم، بسنده کنیم. در مورد آیندهی نزدیک که حداکثر چند دهه را شامل شود دست ما بسیار باز خواهد بود. در ابتدا مثالهایی در مورد فناوریهای رباتیک در آیندهی نزدیک میزنیم و در ادامه نیز به چالشها و مزایای این فناوری در زندگی روزمره و نحوه تصرف جهان با این فناوری خواهیم پرداخت.
بررسی پیشرفتهای اخیر فناوری و همچنین بررسی سرمایه گذاری و برنامههای آیندهی شرکتهای پیشرو در تکنولوژی به سادگی مسیر آینده را برای ما ترسیم میکند. آیندهای که چه سودمند به نظر برسد و چه زیان آور، راه گریزی از آن وجود نخواهد داشت. اگر خود را با آینده همراه نکنیم به شدت آسیب خواهیم دید.
فرض کنید به مردم حدود ۳ یا ۴ دهه پیش میگفتید که داشتن ابزاری به اسم تلفن همراه ضروری خواهد بود و همه باید از این فناوری استفاده کنید. آن زمان ممکن بود بسیاری آن را بی فایده و غیر ضروری بدانند ولی الان اگر شخصی خود را با این فناوری همراه نکند ممکن است زندگی برایش بسیار سخت و آزار دهنده باشد. همراه شدن شرکتهای بزرگ و حتی افراد با فناوریهای روز دنیا از جمله رباتیک امری اجتناب ناپذیر است.
اندامهای رباتیک در آینده
در عصر حاضر روز به روز استفاده از فناوریهای رباتیک در اندام مصنوعی برای افرادی که معلولیت حرکتی دارند، زندگی را آسانتر میکند. شاید شما هم در اینترنت و فضای مجازی اخباری را شنیده باشید افرادی که معلولیت نیز ندارند از این اندامها در قالب مثلا یک انگشت اضافه در زندگی روزمره استفاده میکنند. این نشان میدهد چقدر اندامهای رباتیک بهینه و کارآمد شدهاند. ممکن است در آیندهای نه چندان دور شاهد استفاده از دستهایی رباتیک در افراد باشیم که همانند فیلمهای علمی تخیلی قابلیتهایی بیشتر از یک انسان عادی به فرد میدهند. این ابزار میتوانند برای مثال کارگران یک کارخانه را توانمندتر یا اینکه به یک فرد عادی در زندگی روزمره قابلیتهای بیشتری را بدهند.
ایلان ماسک چندی پیش پروژهای را به نام نورالینک شروع کرد. پروژه هدایت شده توسط ایلان ماسک مراحل متعدد را سپری و حالا روی مغز یک انسان با موفقیت کاشته شده است. نورالینک میتواند سیگنالهای الکتریکی نورونهای عصبی مغز را پردازش و با آن هر دستگاهی از قبیل رایانه و تلفنهای همراه را کنترل کرد. حالا این تکنولوژی قرار است نظیر تکنولوژیهایی مثل MouthPad، افراد با معلولیت های حرکتی را توانمندتر کند. این فناوری در فازهای اولیه خود به افراد امکان استفاده از کامپیوتر و حتی بازیهای ویدئویی را با فکر کردن میداد. این ابزار مطمئناً در آینده قابلیتهای ویژهای را به افراد خواهد داد. ما در اینجا چند قابلیت فرضی مرتبط با رباتیک و AI را بررسی خواهیم کرد.
افراد نیمی انسان و نیمی ربات
قابلیت اینکه افراد با ابزاری مانند نورالینک بتوانند دست یا پاهای رباتی خود را هدایت و حتی فردی که از گردن با پایین کاملاً بی حرکت است توانایی راه رفتن پیدا کند. با اینگونه ابزار احتمالاً بیش از پیش با افرادی در شهر و خیابان مواجه خواهیم شد که نیمی ربات و نیمی انسان هستند. با ابزاری این چنینی ممکن است ماشینهای و حتی ابزارهای پیچیدهای را ببینیم که توسط افراد معلول و از راه دور کنترل میشوند. این چنین ابزاری بیشتر دنیای ما را مملو از دستگاههایی میکند که هیچ انسانی در آنها حضور ندارد و گویی شهر توسط ماشینها و رباتها آن هم به صورت خودکار هدایت میشود.
رباتهایی که شهرها و خانهها را تصرف میکنند
شرکت تسلا اخیراً از ورژن جدید ربات انساننمای خود تحت عنوان اپتیموس رونمایی کرد. این ربات همانند انسان حرکت میکند و همچنین وزن و ابعادی معادل یک انسان طبیعی دارد. این شرکت اعلام کرده قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ حدود چند هزار از این رباتها در این شرکت مشغول کار شوند.
برای رسیدن به این هدف بلند پروازانه تسلا تصمیم گرفته افرادی را با ساعتی حدود ۵۰ دلار برای آموزش اپتیموس استخدام کند. افراد استخدام شده عینک واقعیت مجازی (VR) میپوشند و با وصل کردن سنسورهایی به اندام آنها حرکتشان را شبیه سازی میکنند. تسلا قرار است از این حجم انبوه دادهها برای آموزش اپتیموس استفاده کند. ایلان ماسک اعلام کرده این پایان ماجرای اپتیموس نیست و علاوه بر کار در این کارخانه، در آینده شاهد انجام کارهای منزل و حتی مراقبت از کودکان در خانه به وسیلهی اپتیموس خواهیم بود.
ربات هوشمند گوگل و استنفورد برای انجام کارهای خانه
تسلا تنها شرکت فعال و پیشرو در زمینه رباتهایی با توانمندی انسانی نیست. چندی پیش بخش DeepMind گوگل ویدئو از ربات جدید این شرکت که با همکاری دانشگاه استنفورد طراحی و ساخته شده بود منتشر کرد. این ربات که نقش یک دستیار خانگی را اجرا میکند mobile ALOHA نام دارد. mobile ALOHA قادر است همانند یک انسان کارهای خانه مثل: ظرف شستن، انداختن لباسها در ماشین لباسشویی، تمیزکردن بخشهای مختلف خانه، مرتب کردن وسایل منزل و تعداد زیادی از کارها را با دقت و ظرافتی مثال زدنی انجام دهد.
این ربات از دو بازوی مکانیکی و یک پایه تشکیل شده و برای هر کار حدود ۵۰ مانور میتواند انجام دهد. هر بازوی مکانیکی این ربات هوشمند یک دوربین نیز دارد تا اطلاعات محیطی را بهتر پردازش کند. همانند جارو برقیهای رباتیک هوشمند که دائما بدون نظارت ما تمیز کردن کف خانه را انجام میدهند، در آیندهای نه چندان دور و قابل تصور، رباتهایی مثل همین ربات گوگل و استفورد به وفور در منازل و حتی محیطهای اداری مشاهده خواهند شد.
رباتهای هوشمند که بیمارستانها را تحت کنترل خود میگیرند
محیطهای تخصصی همانند بیمارستانها نیز از مکانیزه شده با رباتها دور نخواهند مانند. رباتها هم اکنون نیز به مرور سهم قابل توجهی در این محیطهای حیاتی کسب کردهاند. نمود ویژهی رباتیک در بخشهای تخصصی مثل اتاقهای عمل رشد بیشتری دارد. رباتهای بخش اتاق عمل در حال حاضر عموماً به وسیلهی جراحان و متخصصان کنترل میشوند. این رباتها پزشکان را قادر میکنند در عملهای تخصصی که ظرافت و دقت بالایی لازم دارند، سریعتر، کمخطا و همچنین حرفهایتر عمل کنند. حتی کلینیکهای مبتنی بر هوش مصنوعی نیز گسترش خواهند یافت.
شرکت سونی به تازگی از ربات جراح خود رونمایی کرد. این ماشین رباتیک پیچیده قادر است با استفاده از یک هدست واقعیت مجازی به پزشک تصویر کامل و با کیفیتی به صورت آنی از موضع تحت جراحی بدهد. در ویدیوی معرفی این ربات جذاب شاهد هستیم که یک دانه ذرت را توانست به راحتی بخیه بزند. استفاده از این ابزار حرفهای پزشکان را قادر میکند با کمترین خطا و همچین بیشترین دقت، عروق و اعصاب بسیار ظریف را نیز بخیه بزنند. این ربات همچنین حرکات مختلف دست مثل کشیدن نخ بخیه را تشخیص میدهد و به سرعت بین حالتهای مختلف سوئیچ میکند تا کاربر بتواند ظرافت بیشتری به خرج دهد.
رباتهای جراح در میدان جنگ و فضا
ربات شرکت سونی تنها یک نمونه از این رباتهای خارقالعاده و کاربردی است. این رباتها میتوانند همچنین به صورت یک جراح سیار به مناطق جنگی فرستاده و یک اپراتور انسانی از راه دور آنها را کنترل کند تا جراحیها به صورت ایمن و فوری انجام گیرد. این پایان ماجرا نیست و استفاده از این ابزارها حتی در مکان هایی مثل ایستگاه فضائی که قابلیت ارائه خدمات بیمارستانی مثل اتاق عمل در آنها ممکن نیست را نیز مقدور میسازد. به راحتی با این ابزار و از روی زمین میتوان تعدادی از جراحیها را برای فضانوردان ممکن ساخت.
در آیندهای نه چندان دور میتوان رباتهای جراح تخصصی را مشاهده نمود که با استفاده از هوش مصنوعی توان انجام عملها را به صورت کاملاً خودکار داشته باشند. این رباتها نه تنها نیاز به اپراتور انسانی نداشته باشند بلکه بسیاری از اعضای اتاق عمل هم نیاز به حضور ندارند. مطمئناً طی سالهای آتی شما در بیمارستانها و مراکز درمانی تخصصی، شاهد رفت و آمد و حضور پررنگتر ماشینهای هوشمندی تحت عنوان رباتها خواهید بود.
رباتیک چه دستاوردهایی برای ما و آینده جهان دارد
بعد از این تعاریف در مورد آیندهی رباتها و تصرف زندگی ما توسط آنها بهتر است کمی از مزایای این اتفاق هم صحبت کنیم. اولین و مهمترین مزایای هوشمند شدن زندگی این است که انسان فرصت بیشتری برای انجام کارهای مفید دارد. در گذشتههای دور مثلا اگر شما صبح زود از خواب بلند ابتدا باید به نزدیکترین محل از خانه خود میرفتید تا آب بیاورد. کاری که سیستم لولهکشی آن را برای ما از زندگی حذف کرد و میتوانیم در زندگی به کارها مهمتری بپردازیم.
بسیاری از ابزار و تکنولوژیها به انسان کمک میکنند بتواند سریعتر از همیشه کارها را انجام دهد و وقت آزاد بیشتری داشته باشد. البته نباید نادیده گرفت که فناوریهایی مثل شبکههای اجتماعی نیز در عصر فعلی به دزدان وقت و زمان ما میتوانند تبدیل شوند. با استفاده درست از فناوری میتوان امکان انجام تلاش های خلاقانه را به انسانها داد. تلاشی که حلقه گمشده هوش مصنوعی و فناوری رباتیک خواهد بود تا دنیایی زیباتر و با پیشرفتی چشمگیرتر بسازیم.
رباتها میتوانند فعالیتهای تکراری را از زندگی انسان حذف کنند. عمدهی تاثیر آنها میتواند دقت مثال زدنی و همچنین سرعت بسیار بیشتر آنها نسبت به انسان باشد. رباتها بدون خستگی میتوانند به صورت شبانه روزی کار کنند. رباتها برای صاحبان مشاغل دردسرهایی همچون بیمه، حقوق ماهیانه و حتی بیماری و مرخصی را ندارند.
دستاورد چتباتهای هوش مصنوعی و مدلهای زبانی بزرگ
در این بین از چتباتهای هوش مصنوعی به عنوان رباتهای مجازی هم نباید غافل شویم. چیزی که در حال حاضر به نظر میرسد این است که بسیاری از کارهای پیچیده برای انسان سادهتر میشود. دسته بندی اطلاعات و دسترسی به مطالب مفید و تخصصی بسیار کمتر زمان میبرد و فرصت خلاقیت برای انسانها بیشتر از همیشه می شود. به نظر میرسد شرکتهای پیشگام نظیر OpenAI قصد دارند برای هرکدام از ما یک پزشک شخصی، معلم اختصاصی و حتی یک دستیار حرفهای مختص ما را ایجاد کنند.
یکی از ویژگیهای برجستهای که میتوان برای مدلهای زبانی بزرگ هوش مصنوعی متصور شد، دسترسی به اطلاعات انبوه است. این دسترسی به علوم متعدد مدلهای زبانی بزرگ و حتی مدلهایی که به صورت اختصاصی عمل میکنند را قادر میسازد دستگاهها و ابزار کارآمدی را بدون نیاز به مداخله و همکاری متخصصان از رشتههای مختلف بسازد.
تینا لین سیلیگ یکی از استادان بخش کارآفرینی دانشگاه استنفورد است. خانم سیلیگ در یکی از کتابهایش بیان میکند اهمیت ارتباط بین رشتهای در دانشگاه استنفورد موجب به وجود آمدن اختراعات بزرگی مانند استنت قلب در آنژیوگرافی شد. این استنت که حاصل همکاری بین رشتهای دو دانشکده از دانشگاه استنفورد بود موجب شده بسیاری از افراد در جهان نیازی به عمل قلب باز نداشته باشند و سالانه بسیاری از انسانها را از مرگ نجات دهد. حالا مدلهای زبانی بزرگ میتوانند به سرعت با دانش بین رشتهای که دارند بسیاری از مشکلات را حل کنند.
نمونهای از تاثیر هوش مصنوعی بر اختراعات جدید
برای مثال تکنولوژی جدید دانشگاه نوتردام آمریکا حالا بدون گرم شدن فضای داخل خانه و ماشین نور مرئی را منتقل میکند. این فناوری جدید پوششی چند لایه است که از لایههایی بسیار نازک با ضرایب شکست متفاوت تشکیل شدهاند. این پوشش شفاف است و در زوایای مختلف کدر دیده نمیشود. عموم گرم شدن فضاهای داخلی در تابستان پرتوهای فرابنفش و فروسرخ خورشید هستند که باعث گرم شدن و افزایش دما میشوند. محققان این دانشگاه برای جلوگیری از آزمون و خطا از رایانش کوانتومی و هوش مصنوعی استفاده کردند تا بتوانند لایههای مختلف این پوشش را انتخاب کنند. قرار است این پوشش برای خودروها و ساختمانها به طور انبوه تولید شود. دانش بین رشتهای هوش مصنوعی کمک بسیار بزرگی به ساخت این شیشه بسیار کارآمد کرده است.
در مورد اینکه آیندهی هوش مصنوعی چه میشود و اینکه چه افقی میتوان برای آن متصور بود حتماً به این مطلب مفید سایت سر بزنید: آینده هوش مصنوعی و مشاغل
برای بیان محاسن زندگی که فناوری بسیاری از کارهای آن را به عهده بگیرد میتوان ساعتها مطلب نوشت ولی نباید از ضررهای آن و چالشهای جدیدی که ایجاد میکند نیز غافل شد. در ادامه به چالشهای رباتیک و مخصوصاً ترکیب آن با هوش مصنوعی میپردازیم.
چرا باید از رباتیک و ماشینی شدن جهان بترسیم؟
علاوه بر محاسن میتواند معایب رباتیک شدن زندگی و همچنین ماشینی شدن بسیاری از فرآیندها را نیز برجسته دانست. ابتدا از معایب مادی و در ادامه معایب و مضرات اجتماعی را بیان میکنیم.
مهمترین معایب مادی ماشینی شدن این است که برای خریداری ماشین و رباتهای لازم برای یک کارخانه شما باید در ابتدا یک هزینه اولیه نسبتاً بالایی انجام دهید. این هزینه برای استفاده از کارگران انسانی لازم نیست. هزینه نگهداری از این رباتهای و وسایل هوشمند و مکانیکی هم قابل چشمپوشی نیست. در مورد چتباتهای هوش مصنوعی هم این موضوع صدق میکند. مدلهای زبانی بزرگ با پارامترهای بعضاً چند میلیاردی به سختافزارهای خاص و گران قیمتی برای آموزش نیازمند هستند. این مدلهای زبانی برای آموزش و حتی استفاده به برق زیادی نیازمند هستند.
برنامه ریزی برای انجام کار خاصی که میخواهید رباتها برای شما انجام دهند هم نیازمند هزینه برای برنامهریزی آنهاست. در حال حاضر ساخت و آموزش مدلهای زبانی بزرگ هم هزینه بسیار بالایی دارد. زیرا متخصصان این حوزه کم و رقابت برای دستیابی به فناوریها و قابلیتهای جدید بسیار سنگین و شدید است.
موارد اجتماعی قابل ذکر بسیاری نیز وجود دارد. چه این مورد برای ما پسندیده باشد و چه ناپسند، در ابتدا بسیاری از مشاغل که تخصصی نیستند و حتی در آینده کمی دورتر مشاغل بعضاً تخصصی هم حذف خواهد شد. حذف و جایگزینی بعضی مشاغل با رباتها، این خطر را برجسته میکند که بسیاری از افراد حتی جدای از مشکلات مالی و اقتصادی با چالشهای اجتماعی نظیر از دست دادن هویت اجتماعی خود مواجه شوند. هویت اجتماعی بسیاری از افراد عموماً از نوع شغل آنها اکتساب میشود. برای مثال رفتار یک راننده تاکسی با یک استاد دانشگاه بر حسب هویت اجتماعی که از مشاغل خود کسب کردهاند ممکن است متفاوت باشد یا حتی در مواردی بسیار متناقض به نظر برسند.
در نهایت رباتها دنیای ما را چگونه بازآفرینی میکنند؟
تاثیر رباتها بر زندگی انسان در سالهای آینده به مرور چشمگیر و برجستهتر میشود. همانطور که در مطالب بالا بیان کردیم این تاثیرات در بخشهای مختلفی قابل بررسی است. به نظر نمیرسد طی چند دهه آینده انسانها با چالشی همچون تصرف جهان با رباتها مواجه شوند. عموماً رباتیک و هوش مصنوعی بسیاری از کارهای را بهینهتر خواهند کرد و سرعت بیشتری به آنها میدهند.
تاثیر رباتها بر زندگی انسان به نوع کشوری که در آن زندگی میکنید هم مربوط خواهد بود. هرچه کشور محل زندگی شما پیشرفتهتر باشد با جهش بیشتری رباتها در زندگی مردم، کارخانهها، خیابانها، مراکز درمانی و حتی تجاری مشاهده میشوند. شاید بزرگترین تصرف رباتها این باشد که بسیاری از مشاغل را از افرادی که کارهای غیر تخصصی انجام میدهند بگیرند. تصرف که به معنای فیلمهای علمی تخیلی رباتها و هوش مصنوعی انسان را به اسارت بگیرند برای آیندهی نزدیک و حتی کمی دور جهان نمیتوان متصور بود.
تصرف سایر سیارت با رباتها
اگر بخواهیم تصرفی را هم بیان کنیم این تصرف به سود انسانها خواهد بود. در همین چند سال اخیر تعدادی از کشورها نظیر آمریکا، چین، ژاپن و حتی هند به کاوش ماه رفتند. در این بین رباتهای ارسالی چینی توانستند خاک این کرهی زیبا را برای تحقیقات به زمین بیاورند. کاوشگرهای ناسا هر ماهه اطلاعات بسیاری را با حرکت روی مریخ برای ما به زمین ارسال میکنند. اینها همه رهاورد فناوریهایی نظیر رباتیک و پیشرفت رباتهاست.
به نظر میرسد انسان در آیندهای نزدیک محلهایی برای سکونت روی سیارههای منظومه شمسی به وسیلهی رباتها ایجاد کنند. چون رباتها با چالشی مثل برگشتن به کره زمین، تنفس، تشعشات کیهانی و نظیر اینها مواجه نیستند میتوانند به آسانی ساختمانها و حتی بستر لازم برای سکونت انسان را فراهم کنند. حالا رباتها به جای تصرف زمین برای انسان سایر کرات را تصرف میکنند.
در حال حاضر رباتهای الکترومکانیکی متعددی توسط شرکتهای صاحب نامی همانند هوندا، Boston Dynamics، هانسون رباتیک و … طراحی میشود که قابلیتهای خیره کنندهای دارند. برای مثال ربات اطلس شرکت Boston Dynamics قادر است حتی ورزشهای سخت و پیچیدهای از لحاظ مکانیکی مثل شنا سوئدی را نیز به خوبی انسان انجام دهد. این پیشرفتهای مکانکی با تحولات هوش مصنوعی میتواند برآیند خیره کنندهای را برای ما به نمایش بگذارند. در مورد آیندهی رباتیک از هوش مصنوعی هم نباید غافل شد که سعی کردیم اهمیت این فناوری را در این مقاله نشان دهیم. برای دید بهتری از آینده AI بهتر است این مطلب سایت را مطالعه کنید: هوش مصنوعی و تاثیر بر مشاغل + فرصتها و تهدیدها
توصیه در مورد سازگار شدن با پیشرفتهای هوش مصنوعی
در انتها توصیه میکنیم برای پیشرفت بیشتر در حوزه کاری خود، فناوریهای رباتیک و هوش مصنوعی مربوط به شغلتان را دنبال کنید و از آنها اطلاع داشته باشید. علاوه بر اینها لازم است ابزارهای در دسترس را به خوبی بشناسید و از آنها بتوانید به بهترین نحو استفاده کنید. استفاده درست از این امکانات شما را در زمینه شغلیتان بهبود میبخشد و به شما کمک میکند از آسیبهای مربوط به رباتی شدن زندگی انسان و همچنین هوش مصنوعی در امان بمانید. مطالعه و کسب دانش تخصصی که از راه آموزش و یا حضور در مراکز علمی همچون دانشگاه به دست میآید هم میتواند نه تنها به شما با پیشرفت تکنولوژی آسیب نزند بلکه شما را برای جامعه مفیدتر کند و پیشرفت فناوری نتواند به سادگی شغلتان را از شما بگیرد.
در نهایت خوشحال میشویم در صورت تمایل تکریپورتر را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید و نظرتان را در مورد این مطلب با ما در میان بگذارید.
۲ دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
مثل همیشه عالی ❤️
خوشحالیم از اینکه این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته است.